Yaglama Sistemi Motor Dersi

YAGLAMA SISTEMI

Yaglama Sisteminin Görevi:
Motorun yağlanması; birbirine sürtünerek çalışan parçalar arasındaki sürtünmeyi azaltarak aşınmaları önlemek, motorun soğutulmasına yardımcı olmak, aşınmalar sonucu oluşan talaşları temizlemek, boşlukları doldurarak sızdırmazlığı sağlamak.

Yaglama Sisteminin Parçaları:
1. Yağ karteri: Yağı dinlendirir, soğutur. Yağa depoluk eder.
2. Yağ pompası: Basınçlı olarak yağı sisteme gönderir.
3. Yağ seviye kontrol çubuğu: Yağın seviyesini gösterir.
4. Yağ müşiri: Yağın basıncını elektriksel olarak ölçer, yağ göstergesine iletir.
5. Yağ göstergesi: Sistemdeki yağın basıncını gösterir.

Çalışması:
Motorun çalışması ile birlikte yağ pompası dâ çalışmaya başlar. Karterdeki yağ önce kaba süzgeçten, sonra yağ filitresinden geçirilerek basınçlı olarak yağ kanallarına gönderilir. İşi biten yağ geri dönüş kanallarından kartere gelir. Yağ sistemde dolaşırken pislikleri temizler, soğutmaya yardımcı olur. Kartere indiğinde pisliklerini bırakır, soğur ve tekrar kanallara gitmeye hazır olur.

Motor yağı
Motorda sürtünmeden dolayı oluşan aşınmayı önleyen yağ, aynı zamanda temizlik ve soğutma işini de yapar. Motorlarda 20x50 yağ kullanılır. Kullanma kılavuzunda belirtilen zamanlarda muhakkak değiştirilmelidir. Motor yağı günlük bakımda kontrol edilir. Silindirde aşıntı varsa motor yağ yakar, motor yağ yakarsa egzozdan mavi duman çıkar. Motor yağı değiştirileceği zaman motorun sıcak olmasına dikkat edilir.

Yağ Filitresi
Yağın temizlenmesini sağlar. Kullanma kılavuzunda belirtilen zamanlarda değiştirilmelidir. Kural olarak iki yağ değişiminde filitre değiştirilir. Motor çalışırken yağ filitresi tıkanırsa yağ basıncı aniden düşer. Kırmızı yağ lambası yanar. Yağ lambası yandığında motor durdurulmalıdır.

Yağ Seviye Kontrol Çubuğu
Yağın seviyesini gösterir. Yağ kontrol edildiğinde yağ, kontrol çubuğunun iki çizgisi arasında olmalıdır.

Yağ Müşiri
Yağın çalışma basıncını sürücü mahallindeki yağ göstergesine iletir. Kablosu koptuğunda, bağlantısı gevşediğinde akım iletmez.

Yağ göstergesi
Motorun yağlama sisteminin çalışıp çalışmadığını sürücüye gösterir. Bazı araçlarda manometre vardır. Ama tüm araçlarda kırmızı yağ lambası vardır. Yağlama ile ilgili tehlikeli bir durum olduğunda kırmızı yağ lambası yanar. Karterde yağ azaldığında, herhangi bir nedenle yağ basıncı düştüğünde, müşir kablosu koptuğunda, bağlantı gevşediğinde lamba yine yanar.

Motor çalışırken yağ göstergesinde herhangi bir anormallik görüldüğünde motor hemen durdurulmalıdır. Marşa basılıp motor çalıştığında yağ lambasının sönmesi gerekir.

Motor yağının kontrol edilmesi
Motor yağını kontrol etmek için araç düz bir zemine alınır. Motor durdurulur. Yağın kartere inmesi için 4-5 dakika beklenir. Yağ çubuğu önce çekilir, temizlenir, yerine yerleştirilir. Tekrar çekilerek yağ seviyesi kontrol edilir. Yağ, yağ seviye kontrol çubuğundaki iki çizgi arasında olmalıdır. Eksikse motordaki aşıntılar artar. Motor çok ısınır ve yanar. Eksik yağ, supap muhafaza kapağında bulunan kapaktan yeterli miktarda ilave edilerek tamamlanır. Not: Motorda yağ basıncının çok yükselme nedeni kalın numara yağ konulmasıdır. Karter-de yağ kalmamış ise de yağ basıncı düşer. Motor yağının eksilmesinin nedenleri:
1. Silindir ve segmanlar aşındığından motor yağ yakıyorsa yağ eksilir. Bu durumda motor egzozundan mavi duman atar.
2. Karter contasının yırtılması durumunda yağ eksilir.
3. Krank keçeleri kaçınrsa yağ eksilir.
4. Motor aşırı ısındığında yağ buharlaşarak karter havalandırmasından kaçar.
Not: Silindir contası yırtıksa veya silindir çatlak ise yağa su karışır yağın rengi kirli beyaz olur.

Rodaj zamanı
Araç yeni alındığında veya yenileştiğinde motorun daha iyi çalışması için geçen süreye rodaj zamanı denir. Bu dönemde ani kalkış ve sürat yapılmaz.