8 Haziran 2014 Pazar

Uydudan Yüksek Hızlı İnternet Keyfini Keşfetmeye Ne Dersiniz

Tek bir uydu tüm Avrupa’ya yüksek hızlı internet bağlantısı sağlayabilir mi? Gerçeği bu kez gökyüzünde arıyoruz.

Uydudan Yüksek Hızlı İnternet Keyfini Keşfetmeye Ne DersinizElbette hepimiz hızlı internet bağlantısı isteriz, ama ya yeni taşındığınız bölgede 2 Mbps ADSL bağlantısından daha iyisinin olmadığını söylerlerse ne olacak? Çok korkunç, değil mi? İster inanın ister inanmayın, İngiltere’de 3,3 milyon hane bu sorunla karşı karşıya.
Yavaş internet bağlantısı çilesini çekmek için Shetland Adaları gibi uzak noktalara gitmenize de gerek yok. Çok yoğun yerleşim olduğunu düşüneceğiniz bazı yerlerde bile hanelerin %20’si 2 Mbit’in altında bağlantı hızlarıyla yetinmek zorunda. Galler’de ve Kuzey İrlanda’nın önemli kısmında yaşayanların neredeyse dörtte biri bu indirme hızıyla yaşamaya çalışıyor.
Bu bölgelerde yaşayan hâli vakti yerinde aileler bile 5 Mbit’den daha fazlasını elde edemiyor. ADSL teknolojisinin sorunu, dağıtım merkezinden uzaklaştıkça sinyalin zayıflaması ve aktarım hızının düşmesi. Eğer hat uzunluğu 5 km’den fazlaysa ADSL bağlantısına veda edebilirsiniz.
ADSL teknolojisi en fazla 8 Mbps hız sunarken bugünlerde yaygın olarak kullanılan ADSL2+, hızı 24 Mbps’ye kadar çıkardı. Ancak hat uzunluğu 4 km’ye yaklaştığında dahi hangi DSL teknolojisi kullanılırsa kullanılsın hız 4 Mbps’nin altına iniyor. Yani eğer bir santrale en fazla 3 km mesafede yaşamıyorsanız internette düşük hız çilesinden kurtuluş yok. Ancak yardım yolda…

Uydu yükseliyor
Uydudan internet burada sahneye giriyor. Tek bir sabit yörüngeli uyduya sahip bir şirket, Finlandiya’nın buz gibi ovalarından İspanya’nın sıcak sahillerine kadar tüm Avrupa kıtasındaki tüm müşterilerine 90 Gbps’te kadar bağlantı hızı sunabilir. Peki, bu nasıl olacak?
Uydudan geniş bant internet bağlantısı yeni bir şey değil: 2000’lerin başlarında hızlandırılmış indirme hızları sunarken göndermeyi (upload) standart çevirmeli bağlantı üzerinden yapan seçenekler mevcuttu. Bu teknoloji, aynen bir televizyon anteninin belirli bir kanaldan yapılan dijital video yayınlarını alması gibi; web gezintisi, indirme ve benzeri amaçlarla dijital veri almak amacıyla kullanılabiliyordu.
Eski günlerde böyleydi ama teknoloji o günden beri çok yol kat etti. Geçtiğimiz günlerde, dünyanın önde gelen uydu iletişim firmalarından, tüm dünyaya TV ve iletişim hizmeti sunan 29 uyduyu işleten Eutelsat ile görüştük. Firma 2010 yılı sonunda dünyanın ilk yüksek çıktılı uydusu (high throughput satellite, HTS) olan KA-SAT 9A’yı fırlattı. İngiltere’de yapılan 6,1 ton ağırlığındaki uydu, yüksek hızlı internet hizmeti sağlamak üzere optimize edilen ilk uydu.
Bir noktasal ışın demeti teknolojisi kullanan uydu, 82 noktasal ışından birine yakın yaşayan her eve 20 Mbps indirme, 6 Mbps gönderme hızı sunuyor. Ayrıca bu ışın demeti içindeyken coğrafik konumdan kaynaklanan bir yavaşlama olmuyor. Uzayda 35.800 km yükseklikte sabit bir yörüngede bulunan uydu Avrupa’nın üzerinde sabit bir noktada bulunuyor.

uydu1Işınla beni
Uydunun bulunduğu bu avantajlı noktadan ışın demetleri, Avrupa’nın çoğuna ulaşıyor. Bu ışın demetlerinden her biri yaklaşık 500 km çapında bir alanı kapsıyor, bu da İngiltere ve İrlanda’yı kapsama alanına almaya yeterli. Aslına bakarsanız uydu bu güzel adalara tam yedi ışın demeti doğrultmuş durumda. Yani Shetland adalarından Kuzey Denizi’ndeki petrol platformlarına kadar her noktada herkes hızlı internet bağlantısının tadını çıkarabilir.
Işın demeti sistemi, aynı radyo frekanslarının herhangi bir parazit oluşmadan, 20 kere kullanılmasını mümkün kılıyor. Her bir ışın demeti 1,1 Gbps bant genişliğinin altından kalkıyor. Bu sayede toplam uydu kapasitesi 90 Gbps düzeyine ulaşıyor. Aslında uydu ilk fırlatıldığında kapasitesi 70 Gbps idi. Bu da kullanıcılara 10 Mbps indirme hızı sağlayabildiği anlamına geliyordu. Ancak o tarihten sonra sistem hassaslaştığı için kapasitesi 90 Gbps’ye, indirme hızı da 10 Mbps’ye yükseltildi.
Ka-band radyo aktarım sistemi yer-uydu bağlarında 30 GHz, uydu-yer bağlarında 10 GHz olarak çalışıyor ve geliştirilmiş yüksek çıktının temelinde yer alıyor. Eski uydu sistemlerinin tek bir noktadaki çok daha geniş alanları kapsaması gerekiyordu. Bu yeni dar ışın demetleri performansı birkaç şekilde artırıyor: tahsis edilmiş frekansları birkaç defa tekrar kullanmak gibi. Bu, geleneksel geniş ışınlı uydularla kıyaslandığında çok daha yüksek kapasiteye ulaşılmasını sağlıyor. Dar ışınlar daha fazla, daha odaklanmış güç ve geleneksel uydulardan 35 kat daha fazla alıcı hassasiyeti sunuyor.

Hava şartları
Denklemin kullanıcı tarafında, TCP/IP ağ bilgilerini antenin alabileceği ve gönderebileceği radyo sinyallerine çeviren bir uydu modem kullanan, 75 cm çapında bir uydu anteni bulunuyor. Tooway modemde bildiğimiz Ethernet çıkışı bulunduğu için onu mevcut ev ağına eklemek veya yeni bir ağ kurmak mümkün. Eutelsast, uydunun uygun sinyali gönderdiği, “ağ geçidi” adı verilen sekiz ana istasyon işletiyor. İSS gibi hareket eden ağ geçitleri sinyali internete gönderiyor.
İlginçtir ki son teknoloji ürünü ka-band sistemi aşırı hava koşullarından pek etkilenmiyor. Digiturk ve D-Smart aboneleri, aşırı yağmurun uydu TV sinyallerini engellediğine tanık olmuşlardır. Ka-band sistemi ilk kurulduğunda aşırı yağmurdan çok az etkileneceği düşünülüyordu; ancak Tooway’a bakılırsa, sistem bir kez tam kapasite çalışmaya başladığında yağmurdan hiç etkilenmeyecek. Bu, büyük oranda uyumlu gönderim gücü kontrolü aracılığıyla ve sürekli hizmet sağlamak için azaltılmış bit oranıyla sağlanıyor.

XPLORNET COMMUNICATIONS INC. - Rocket Carrying New 4G BroadbandGecikme sorunları
Uydu geniş bant bağlantısının tek zayıf yanı, tamamen ortadan kaldırılması imkânsız olan gecikme sorunu. Uydu 35.800 km yukarıda olduğundan, sinyalin ışık hızında uyduya ulaşması 250 milisaniye alıyor. Genellikle 600 ila 800 milisaniye gecikme görüldüğünden sistem oyun oynamak amacıyla kullanılamıyor. Eski çevirmeli bağlantıda bile 120 milisaniye gecikme görülüyordu.
Aslında daha alçak bir yörüngeye yerleşmiş uydularla gecikmeyi azaltmak mümkün. Uydu 8.000 km yukarıda olsaydı 125 milisaniye, 1.000 yukarıda olsaydı 10 milisaniye gecikme görülecekti. Ancak bu yükseklikte yörünge sabitlenemediğinden dolayı, kesintisiz bağlantı sağlamak için çok sayıda uydudan oluşan bir ağ kullanmak gerekecekti. Bu da bağlantının alıcı ucundaki antenin veri alımını kolaylaştırmak için sürekli dengeleme yapmasını gerektireceğinden daha fazla karışıklığa yol açacaktı.
Buna rağmen, sabit yörüngeli bir uydu bağlantısının işe yaramayacağı tek hizmet oyun oynamak; öngörüye dayalı ön bellek kullanarak, aynen karasal bağlantılarda olduğu gibi mükemmel web gezintisi hızlarına ulaşmak mümkün. Skype ve sesli hizmetlerse aynen beklendiği gibi sorunsuz çalışıyor.

Blogger tarafından desteklenmektedir.